Cây thông chính là biểu tượng cho sự trường tồn vĩnh cửu, bởi cây thông có một sức chịu đựng phi thường trước mọi biến động của thời tiết. Cây thông tạo ra môi trường xanh tươi, trong sạch giàu oxy, thơm mùi hương rất có lợi cho việc điều dưỡng sức khoẻ và tạo ra nhựa thông có rất nhiều tác dụng. Vậy bạn đã bao giờ tìm hiểu rõ ràng nhựa thông là gì, tác dụng của nhựa thông là gì hay chưa? Tìm hiểu cụ thể hơn thông qua bài viết dưới đây nhé!
Định nghĩa nhựa thông là gì?
Nhựa thông là gì? Nhựa thông hay còn gọi là Colophan. Đây là một vật chất cứng, rắn, có màu vàng trong đến màu đỏ sẫm màu tùy theo kích thước của khối nhựa. Colophan thực chất không phải là nhựa thông nguyên chất mà nó chỉ là một thành phần của nhựa thông mà thôi, thành phần khác quý giá hơn rất nhiều đó chính là tinh dầu thông.
Nhựa thông chính là nhựa của cây thông và ở dạng lỏng. Nhựa này trải qua quá trình chưng cất để thu hồi được tinh dầu thông quý giá nhằm phục vụ cho các lợi ích liên quan đến lĩnh vực mỹ phẩm và y học…Và thành phần còn lại Colophan được đóng rắn để sử dụng phục vụ mục đích công nghiệp.
Khác với tinh dầu thông thì nhựa thông (Colophan) sẽ tồn tại ở trạng thái cứng, rắn có bề mặt nhẵn bóng và có khả năng tan trong các dung môi hữu cơ cũng như cũng có thể thu hồi tái sử dụng.
Phân loại nhựa thông
Thông nhựa (Pinus latteri) có quan hệ họ hàng gần với loài thông Sumatra (Pinus merkusii), loài này sinh sống xa hơn về phía Nam ở Đông Nam Á, trên đảo Sumatra và ở tại Philippines.
Nhựa thông là gì và được phân loại như thế nào? Một số nhà thực vật học nghiên cứu và coi cả hai là đồng loại nhưng thông Sumatra khác ở chỗ là có lá ngắn hơn (khoảng từ 15–20cm) và mảnh hơn (dày dưới 1mm), quả cũng nhỏ hơn với các vảy mỏng, các ngón mở ra ngay sau khi thuần thục và hạt có khối lượng chỉ bằng cỡ một nửa khối lượng hạt thông nhựa.
Loài này cũng có họ hàng với nhóm các loài thông thuộc khu vực Địa Trung Hải, bao gồm thông Thổ Nhĩ Kỳ và thông Aleppo.
Đặc điểm nhận biết nhựa thông
Nhựa thông là gì và cách nhận biết chính xác nhất? Trong thân cây có rất nhiều nhựa, nhựa có mùi hắc. Lá của cây có hình kim, sẽ có hai lá mọc cụm trên một đấu của cành nhánh, lá thường có chiều dài từ 20–25cm, dày trên 1mm và có màu xanh đậm. Cành ngắn đính lá sẽ thường dài từ 1-1,5cm, đính vòng xoắn ốc vào các cành lớn.
Quả thông hay còn gọi là nón sẽ chín trong hai năm. Nón thường có hình trứng cân đối, có kích thước là: chiều rộng 3–4cm khi khép và 6–8cm khi mở, chiều cao 4–5cm, cuống nón thường thẳng và dài 1,5 cm. Lá bắc thường kém phát triển, lá noãn thường sẽ hóa gỗ khi chín. Mặt vảy có hình thoi, có hai gờ ngang dọc nổi rõ, rốn vảy lõm. Mỗi vảy có hai hạt và hạt dài 7–8 mm, có cánh 20–25 mm. Và hạt được phát tán đi nhờ gió.
Ứng dụng nhựa thông trong đời sống
Sau đây là những ứng dụng của nhựa thông trong đời sống:
Tinh dầu thông
Cây thông không chỉ là một trong những loài cây nổi tiếng trên thế giới và đã trở thành một trong các biểu tượng đặc trưng của ngày lễ Giáng sinh. Mà còn được chế biến làm tinh dầu thông, mùi hương của dầu thông có khả năng tiếp thêm sinh lực, sự sảng khoái cho người sử dụng.
Dầu thông là một tinh dầu thu được từ việc chưng cất hơi lá kim, cành non và quả nón của một số loài thông khác nhau, cụ thể là từ loài Pinus sylvestris. Tinh dầu thông được sử dụng trong liệu pháp dầu thơm như một chất tạo mùi thơm trong các loại sữa tắm, hay như một sản phẩm tẩy rửa, làm dầu bôi trơn trong các thiết bị đồng hồ nhỏ.
Nhựa thông là gì, dầu từ nhựa thông có công dụng gì? Dầu thông cũng chính là chất khử mùi và kháng khuẩn tự nhiên. Nó cũng có thể được dùng để làm thuốc tẩy uế, thuốc khử trùng và dầu xoa bóp. Ngoài ra, nó cũng được dùng để làm cả thuốc diệt cỏ hữu cơ có hiệu lực, trong đó tác động của nó là biến đổi lớp cutin dạng sáp của thực vật và làm cho cây bị mất nước.
Dầu thông khác với các sản phẩm khác làm ra từ thông, như turpentine – dầu nhựa thông là thành phần có điểm sôi thấp từ việc chưng cất nhựa thông. Hay rosin (colophan) chính là phần bã rắn còn lại sau khi mang chưng cất turpentine.
Về mặt hóa học, dầu thông bao gồm chủ yếu là các tecpen vòng. Nó cũng có thể chứa các hydrocacbon, este tecpen và ete. Thành phần chính xác của dầu thông sẽ phụ thuộc nhiều vào các yếu tố khác nhau ví dụ như chủng loại thông hay loại nguyên liệu đầu vào: cành non, lá kim, quả.
Trong công nghiệp thì dầu thông được dùng trong việc tách chiết kim loại ra khỏi quặng. Chẳng hạn, trong tách chiết đồng thì dầu thông sẽ được dùng làm thuốc tạo bọt để tách quặng đồng sunfua bằng phương pháp tuyển nổi.
Thuốc tẩy uế đường ruột
Nhựa thông là gì, có thể làm thuốc được không? Dầu thông chính là thuốc tẩy uế gốc phenol và có tính sát trùng nhẹ. Các loại thuốc tẩy uế dầu thông được bán trên thị trường tương đối rẻ tiền và luôn sẵn có. Chúng có tác dụng chống lại nấm Candida albicans, Enterobacter aerogenes, Escherichia coli, Brevibacterium ammoniagenes, các vi khuẩn đường ruột gram âm.
Ngoài ra dầu thông còn chống các loại mầm bệnh trong gia đình như các loại gây ra bệnh vi khuẩn Salmonella, cúm típ A, herpes simplex típ 1 và 2, cúm virus típ A/Brazil, cúm virus típ A2/Nhật Bản, các vi khuẩn gây ra mùi, các vi khuẩn đường ruột như Klebsiella pneumoniae, nấm mốc, nấm mốc sương, Pseudomonas aeruginosa, Salmonella typhi, Salmonella typhosa, Salmonella choleraesuis, Serratia marcescens, Shigella sonnei, Streptococcus faecalis, Streptococcus pyogenes, Staphylococcus aureus, Trichophyton mentagrophytes.
Dầu thông cũng được dùng để tiêu diệt các tác nhân gây ra viêm dạ dày ruột, thương hàn, bệnh dại, một vài dạng viêm màng não, bệnh tả, lậu mủ, ho gà và một vài dạng bệnh lỵ. Tuy nhiên, dầu thông không có tác dụng đối với các bào tử liên quan tới các bệnh như bệnh than, uốn ván hoặc các loại virus không vỏ bọc như rhinovirus, poliovirus, viêm gan siêu vi C hay viêm gan siêu vi B.
Dầu thông thường có độ độc tính tương đối thấp đối với con người, độ tồn lưu hạn chế và độ ăn mòn thấp. Tuy nhiên, dầu thông sẽ gây kích thích da và các màng nhầy, có thể gây ra các vấn đề liên quan đến hô hấp. Khi sử dụng các liều cao có thể gây ra những hiện tượng suy nhược hệ thần kinh trung ương.
>>> Có thể xem thêm bài viết: Điện trở là gì? Công thức tính điện trở, cách đọc giá trị điện trở
Công dụng của nhựa thông
Nhựa thông là gì và công dụng lớn nhất của nhựa thông? Nó còn gọi là Colophan rắn, cứng được sử dụng để hòa vào các dung môi hữu cơ làm tan ra. Dung dịch này được xem như một loại keo dán, vật liệu hàn trong lĩnh vực sản xuất các linh kiện và thiết bị điện tử,… tại các mối hàn hoặc các vết nối giữa những dây dẫn, linh kiện.
Người ta sử dụng nhựa thông Colophan không chỉ để hàn gắn mà còn có tác dụng lấy đi những vết oxy hóa trên bề mặt của mối hàn. Giúp mối hàn sáng, sạch, bóng và sự nối được diễn ra chặt chẽ. Ngoài ra Colophan còn được dùng để sản xuất mực, keo, sử dụng trong sản xuất cao su… khi đang không tồn tại trạng thái rắn cứng như ban đầu.
Không những thế, tác dụng của nhựa thông thô còn dùng để làm dầu bóng, phụ gia làm sơn. Nhựa thông được chế biến để làm dầu sơn các loại đồ gỗ trong nhà và ngoài trời, chế biến thành xà phòng và trở thành sản phẩm rất có giá trị về kinh tế.
Nhựa thông lấy từ đâu?
Nhựa thông là gì và được lấy từ đâu? Như đã tìm hiểu ở trên, nhựa thông được lấy từ cây thông. Sau đây chúng ta sẽ cùng tìm hiểu rõ hơn về cách sử dụng cũng như vị trí phân bổ của loại cây này.
Cách sử dụng cây thông nhựa
Cây thông nhựa chủ yếu trồng để lấy nhựa, có thể lấy gỗ để phục vụ xây dựng và đóng đồ dùng gia dụng. Đây là cây tiên phong trồng rừng ở những nơi đất khô cằn.
Nhựa thông còn được lấy từ cây thông được tinh chế để thu về tinh dầu thông, và phần còn lại là colophan được xà phòng hóa để làm xà phòng và sử dụng làm các loại keo trong sản xuất giấy (keo nhựa thông) và một số ứng dụng trong công nghiệp điện hoặc làm chất đốt…
Cây thông nhựa phân bố ở đâu?
Loài thông nhựa là bản địa của khu vực Đông Nam Á, trong khu vực miền núi ở Đông Nam Myanmar, miền bắc Thái Lan, Lào, Việt Nam, Campuchia và các tỉnh Quảng Tây, Quảng Tây, Hải Nam của Trung Quốc. Nói chung loài thông này thường sinh sống tại các khu vực có độ cao vừa phải, chủ yếu trong khoảng từ 400-1.000 m, nhưng đôi khi sẽ xuống thấp tới 110m và lên cao tới 1.300m.
Tại Việt Nam thì loài thông nhựa phân bố nhiều ở các tỉnh miền Trung và một số ở các tỉnh phía đông Bắc Bộ. Thông nhựa được trồng chủ yếu ở Hà Tĩnh, Nghệ An, Quảng Ninh, Lâm Đồng (Đà Lạt) và có đặc tính là chịu lạnh tốt, thích nghi được với độ cao từ 500m.
Hy vọng những chia sẻ bổ ích về nhựa thông là gì trong bài viết sẽ sẽ có ích đối với bạn. Phần nào giúp mọi người hiểu rõ được những tác dụng cũng như cách sử dụng nhựa thông sao cho hiệu quả nhất.
Bài viết liên quan